Marko Bezruczko

Marko Bezruczko
Марко Безручко
	generał-chorąży
Data i miejsce urodzenia	31 października 1893 ; Tokmak, gubernia taurydzka, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	10 lutego 1944 ; Warszawa, Polska pod okupacją III Rzeszy
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; Armia Czynna Ukraińskiej Republiki Ludowej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna ukraińsko-sowiecka, wojna polsko-bolszewicka
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Marko Danyłowycz Bezruczko, ukr. Марко Данилович Безручко (ur. 19 października^?/31 października 1893 w Tokmaku^[1], zm. 10 lutego 1944 w Warszawie) – generał chorąży Armii Czynnej Ukraińskiej Republiki Ludowej.

Życiorys

W 1912 podjął studia w Mikołajewskiej Akademii Sztabu Generalnego, którą ukończył w 1914. W 1918 jako oficer Sztabu Generalnego kierował I Oddziałem Armii URL. W 1919 szef sztabu Samodzielnego Korpusu Strzelców Siczowych. W wojnie polsko-bolszewickiej w stopniu pułkownika, dowódca 6 Siczowej Dywizji Strzelców Armii URL. 7 maja 1920 dowodzona przez niego 6 dywizja, wraz z wojskami polskimi zajęła Kijów. Dowodził obroną Zamościa przed Armią Czerwoną, uczestniczył w rozbiciu Armii Konnej Budionnego w bitwie pod Komarowem. 5 października 1920 awansowany do stopnia generała chorążego Armii URL. W 1921–1924 członek Wyższej Rady Wojennej URL.

Od 2018 jest patronem ronda na wrocławskich Stabłowicach^[3].

Od 2020 jest patronem skweru na warszawskiej Woli, niedaleko miejsca pochówku^[4] oraz w Koszalinie^[5] i w Gdańsku^[6]^[7].

Jego imieniem jest nazwana 110 samodzielna brygada zmechanizowana Sił Zbrojnych Ukrainy^[8], która odpiera ataki rosyjskiej armii w Awdijiwce w obwodzie donieckim.

Petlura i oficerowie armii URL wychodzą z Soboru Sofijskiego. Kijów, 23 maja 1920. Bezruczko w środku, na pierwszym planie
Grób Marka Bezruczki na cmentarzu prawosławnym w Warszawie

↑ Марко Безручко. Військовий діяч, генерал-хорунжий Армії УНР
↑ A. Bieroza, Kozacki Kurhan w Aleksandrowie Kujawskim, "Polski Żołnierz Prawosławny", nr 3 (65), lipiec-sierpień-wrzesień 2010, ISSN 1233-7587, s.9
↑ Akty Prawne [online], uchwaly.um.wroc.pl [dostęp 2019-05-01] .
↑ Twoje-MiastoT.M. Sp Twoje-MiastoT.M., Ukraiński generał patronem skweru na Woli [online], warszawa.twoje-miasto.pl [dostęp 2020-08-12] (pol.).
↑ Sergij Porowczuk zaS.P. TVP Sergij Porowczuk zaS.P., W Koszalinie pojawił się skwer Marka Bezruczki [online], jagiellonia.org [dostęp 2020-11-19] (pol.).
↑ Oliwa ma skwer Marka Bezruczki [online], media.gdansk.pl, 26 listopada 2020 [dostęp 2020-11-26] (pol.).
↑ Odsłonięto tablicę z nazwą skweru im. gen. Marka Bezruczki. staraoliwa.pl, 2021-05-09. [dostęp 2021-05-10]. (pol.).
↑ Nowa ukraińska brygada „morskich dronów” wyróżniona, tabelka: spis ukraińskich jednostek, które w latach 2022-2023 otrzymały sztandary. Defence 24, 4 września 2023

Марко Безручко w: Енциклопедія історії України: Т. 1. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. - Київ 2003, Wyd. «Наукова думка». ISBN 966-00-0632-2
Robert Potocki, Idea restytucji Ukraińskiej Republiki Ludowej (1920–1939), Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 1999; ISBN 83-85854-46-0, rozdziały książki dotyczące wojny 1920 i planów strategicznych tworzenia armii URL w latach trzydziestych: [1]
Waldemar Bałda, Generał Marko Bezruczko. Symbol polsko-ukraińskiego braterstwa broni